دوازدهمین پیشوای معصوم، حضرت حجة بن الحسن المهدی، امام زمان-عجل الله تعالی فرجه-در نیمه شعبان سال 255 هجری در شهر «سامراء» دیده به جهان گشود. او همنام پیامبر اسلام (م ح م د) و همکنیه آن حضرت (ابو القاسم) است. ولی پیشوایان معصوم از ذکر نام اصلی او نهی فرمودهاند.
از جمله القاب آن حضرت، حجت، قائم، خلف صالح، صاحب الزمان ، بقیة الله است و مشهورترین آنها «مهدی» میباشد.
پدرش، پیشوای یازدهم حضرت امام حسن عسکری-علیه السلام-و مادرش، بانوی گرامی «نرجس» است که بنام «ریحانه» ، «سوسن» و «صقیل» نیز از او یاد شده است. میزان فضیلت و معنویت نرجس خاتون تا آن حد، والا بود که «حکیمه» خواهر امام هادی-علیه السلام-که خود از بانوان عالیقدر خاندان امامتبود، او را سرآمد و سرور خاندان خویش، و خود را خدمتگزار او مینامید.
حضرت مهدی دو دوره غیبت داشت: یکی کوتاه مدت (غیبت صغری) و دیگری دراز مدت (غیبت کبری) . اولی، از هنگام تولد تا پایان دوران نیابتخاصه ادامه داشته و دومی، با پایان دوره نخست آغاز شد و تا هنگام ظهور و قیام آن حضرت طول خواهد کشید.
چنانکه در صفحات آینده توضیح خواهیم داد، اعتقاد به موضوع مهدویت اختصاص به شیعه ندارد، بلکه بر اساس روایات فراوانی که از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم رسیده، علمای اهل سنت نیز این موضوع را قبول دارند. منتها آنان نوعا تولد حضرت مهدی را انکار میکنند و میگویند: شخصیتی که پیامبر اسلام از قیام او (پس از غیبت) خبر داده، هنوز متولد نشده است و در آینده تولد خواهد یافت!
با این حال تعداد قابل توجهی از مورخان و محدثان اهل سنت، تولد آن حضرت را در کتب خود ذکر کرده و آن را یک واقعیت دانستهاند. بعضی از پژوهشگران بیش از صد نفر از آنان را معرفی کردهاند.
وَ یُطعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ مُسکیناً وَ یَتیماً وَ اَسیراً اِنَّما نُطعِمُکُم لِوَجهِ اللهِ لا نُریدُ مِنکُم جَزاءً وَ لا شُکُورًا
و طعام را در حالی که خود دوستش دارند به مسکین، یتیم و اسیر می خورانند جز این نیست که شما را برای خدا اطعام می کنیم و از شما نه پاداشی می خواهیم نه سپاسی.»
***** ***** *****
انفاق، ایثار، سخاوت و جود علی(ع) زبان زد خاص و عام و حتی دشمنان آن حضرت است. آیات قرآن کریم هم چون آیة
ولایت و نیز سورة مبارکة "هل اتی" گواه انفاق، ایثار، سخاوت و جود علی(ع), و خانواده بزرگوارش است. و گوهر انفاق و ایثار آنان عشق آنان به خدای متعال است . امام حسن علی الاسلام و حسین علیه السلام در کودکی بیمار شدند.
رسول خدا صلی الله علیه و آله همراه دو نفر از اصحاب از آنها عیادت کرد. یکی از اصحاب به علی علیه السلام عرض کرد:
« چه خوب بود برای شفای دو فرزندت نذری برای خدا می کردی.»
حضرت علی علیه السلام فرمود:
« نذر می‌کنم اگر خوب شدند سه روز را روزه بگیرم.»
فاطمه (س) نیز چنین گفت.
امام حسن و حسین علیهما السلام هم گفتند:
« ما نیز سه روز روزه می گیریم.»
فضه (س)، کنیز آنان، نیز همین نذر را کرد. چندی نگذشت که امام حسن علیه السلام و حسین علیه السلام شفا یافتند .
همه به نذر خود وفا کردند و روزه گرفتند، اما برای افطار چیزی در خانه نبود. علی علیه السلام نزد یکی از همسایگان
یهودی اش که پشم‌باف بود و شمعون نام داشت رفت و گفت:
« آیا حاضری دختر محمد مقداری پشم برای تو بریسد و تو در برابرش کمی جو بدهی؟»
شمعون گفت: « بله.» و به او کمی پشم داد . فاطمه علیهاسلام یک‌سوم آن پشم را ریسید و یک صاع جو از شمعون
گرفت. آن را آرد کرد و با آن پنج قرص نان پخت؛ برای هر نفر یک قرص نان. علی علیه السلام نماز مغرب را با پیامبر
خدا گزارد و به منزل آمد. سفره را گستردند و هر پنج نفر سر سفره نشستند. هنگامی که امیرالمومنین علی علیه السلام
اولین تکه را کند، ناگاه مسکینی در خانه را زد و گفت:
« السلام علیکم یا اهل بیت محمد. من مسلمان مسکینی هستم. از آنچه می‌خورید به من بخورانید. خداوند از نعمت‌های بهشت به شما بدهد!»
همه اهل خانه هر پنج قرص نان را به مسکین دادند، شب را گرسنه خوابیدند و چیزی جز آب نخوردند. فردای آن روز را
نیز روزه گرفتند. فاطمه سلام الله علیها یک سوم دیگر از پشم را ریسید و یک صاع دیگر از جو را آرد کرد و پنج قرص
نان پخت . بعد از نماز مغرب، همین که سر سفره نشستند، یتیمی به در خانه آمد و گفت:
« السلام علیکم اهل بیت محمد. من یتیمی مسلمان هستم.از آنچه می‌خورید به من نیز بدهید. خداوند شما را از نعمت های بهشتی اطعام کند.»
همه اهل خانه، آن شب را نیز گرسنه سپری کردند و چیزی جز آب نخوردند. فردا نیز همین اتفاق تکرار شد و این بار اسیری از مشرکین به در خانه آمد و گفت:
« السلام علیکم یا اهل بیت محمد ما را اسیر می کنید و به بند می کشید، اما به ما غذا نمی‌دهید؟»
آن شب نیز همه نان‌های خود را به اسیر دادند و با آب افطار کردند و گرسنه خوابیدند. فردای آن روز امام علیعلیه السلام
، امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام را نزد رسول صلی الله علیه خدا برد. آنها از فرط گرسنگی مانند
جوجه به خود می لرزیدند. پیامبر با دیدن آنان فرمود:
« ای اباالحسن، حالت شما مرا سخت ناراحت می کند. نزد دخترم فاطمه علیه سلام برویم.»
نزد فاطمه علیا سلام رفتند و دیدند او در محراب خود، از گرسنگی دچار ضعف شدیدی شده و چشمانش گود افتاده است.
پیامبر او را به سینه چسباند و گفت:
« به خدا پناه می‌برم. شما سه روز است که گرسنه‌اید!»
جبرئیل نازل شد و گفت:
« ای محمد، آنچه را خداوند برای تو در باره اهل بیت مهیا ساخته است، بگیر.»
پیامبر فرمود:« چیست؟ »
جبرئیل علیه الاسلام آیات آغازین سوره‌ی « هل اتی » را قرائت کرد تا رسید به آیه
« انّ هذا کان لکم جزاء و کان سعیکم مشکورا.»
آن خوردند تا سیر شدند ، ولی چیزی از غذا کاسته نشد. حسین علیه السلام با مقداری از آن غذا از خانه خارج شد. زنی
یهودی به او گفت:
« شما که همیشه در گرسنگی به سر می برید این غذا از کجاست؟ مقداری از آن به من بده.»
حسین علیه السلام دست خود را دراز کرد که غذا را به او بدهد اما جبرئیل فرود آمد و غذا را از دست حسین گرفت و به
سوی آسمان برد.
پیامبر خدا فرمود: « اگر حسین نخواسته بود از این غذا به آن زن بدهد، این ظرف غذا تا روز قیامت نزد اهل بیتم
باقی بود؛ از آن می‌خوردند و هیچ‌گاه چیزی از آن کم نمی شد.»